Thursday, December 19, 2019

VIII. No. 19. PARAMASASTRA JAWI ( BAB : TÊMBUNG CAMBORAN )

 Paramasatra Jawi 19 :


Têmbung Camboran :


--- Kang diarani têmbung Camboran yaiku : têmbung loro utawa luwih dicambor utawa dicampur/digandhèng dadi siji.
--- Déné têmbungé ana kang wutuh, uga ana kang tugêl utawa cêkakan.

1. Kang têmbungé wutuh :
    a.  sisip + sêmbir       =  sisip-sêmbir.
    b.  baya + pakéwuh    =  baya-pakéwuh.
    c.  anak + bojo            =  anak-bojo.
    d.  salang + tunjang   =  salang-tunjang, 
         lsp.


2. Kang têmbungé tugêl/cêkakan :
    a.  gêdhé + bagus         =  dhégus.
    b.  idu + abang              =  dubang.
    c.  nglinting + dhéwé    =  tingwé.
    d.  balung + kulit             = lunglit, lsp.



I.   MANUT DHAPUKANÉ :

--- Manut dhapukané têmbung Camboran bisa kapérang dadi rong warna yaiku :

      1. CAMBORAN WUDHAR
      2. CAMBORAN TUNGGAL


Katrangan :

1. CAMBORAN WUDHAR :

--- Camboran Wudhar yaiku : têmbung camboran kang panyamboré isih cêtha pamisahé.

~~ Tuladha :
       a.  anak-putu.
       b.  méja-kursi.
       c.  bapa-biyung.
       d.  anak-bojo, lsp.



2.  CAMBORAN TUNGGAL : 

--- Camboran Tunggal yaiku : têmbung camboran kang panyamboré têmbung wis rakêt banget, utawa wis manunggal ora bisa pinisah, lan ngêmu têgês anyar kang ora ana sesambungané têmbung-têmbung mau.

~~ Tuladha :
     a.  jêruk-pêcêl.
     b.  naga-sari.
     c.  sêmar-mêndêm.
     d.  randha-royal.

Katrangan :
Têmbung " Randha-royal " ----> kuwi ora kêna dipisah " randha + royal " kang ngêmu têgês " randha sênêng royal " ---> nanging  " randha-royal "  iku jênêngé panganan.



II.  MANUT DHAPURÉ :

--- Manut dhapuré utawa wujudé, têmbung camboran bisa kapérang dadi rong warna yaiku :

      1. CAMBORAN WUTUH.
      2. CAMBORAN TUGÊL


Katrangan :

1.  CAMBORAN WUTUH :

--- Yaiku têmbung camboran kang sawisé dicambor, têmbungé isih wutuh.

~~ Tuladha :
       a.  tukang-sêpatu.
       b.  lêmari-kaca.
       c.  warung-kopi.
       d.  gêndhèng-kaca  lsp.



3.  CAMBORAN TUGÊL :

--- Yaiku têmbung camboran kang panyamboré dijupuk sêtugêl-sêtugêl, utawa têmbungé wancahan.

~~ Tuladha :
       a.  burjo     ----->    bubur + kacang + ijo.
       b.  lunglit ------->    balung + kulit.
       c.  dubang ----->    idu + abang.
       d.  dhégus ---->     gêdhé + bagus, lsp.


CAMBORAN WUDHAR MANUT TÊGÊSÉ :

1. KANG ATÊGÊS MBANGÊTAKÉ :

~~ Tuladha :
      a.  putih-mêmplak.
      b.  têlês-kêbês.
      c.  sêpi-mamring.
      d.  biru-kêcu.
      é.  irêng-thunthêng, lsp.



2. KANG ATÊGÊS KOSOK BALÈN :

~~ Tuladha :
      a.  gêdhé-cilik.
      b.  ala-bêcik.
      c.  abot-ènthèng.
      d.  lanang-wadon, lsp.



3. KANG ATÊGÊS KARO/LAN :

~~ Tuladha :
       a.  anak-putu.
       b.  bapa-biyung.
       c.  klasa-bantal.
       d.  anak-bojo, lsp.



4. KANG ATÊGÊS AKÈH CACAHÉ  :

~~ Tuladha :
       a.  wadya-bala.
       b.  sato-kéwan.
       c.  sanak-kadang.
       d.  sanak-sêdulur, lap.



5. KANG ATÊGÊS ORA GUMATHOK :

~~ Tuladha :
       a.  tambal-sulam.
       b.  gotong-royong.
       c.  sumbang-surung.
       d.  sayuk-rukun, lsp.



6. KANG ATÊGÊS TÊMBUNG NGARÊP
    NÊRANGAKÉ MBURI.
    BISA DISÊBUT CAMBORAN BALISWARA.

~~ Tuladha :
       a.  raja-putra.
       b.  parama-sastra.
       c.  arca-pada.
       d.  pandhu-putra, lsp.



7. KANG ATÊGÊS TÊMBUNG MBURI NÊRANGAKÉ NGARÊP :

~~ Tuladha :
       a.  tukang-sêpatu.
       b.  sikil-méja.
       c.  sarung-tênun.
       d.  lêmari-grabah, lsp.



                      --- wjg ---


------> ana candhaké : 
          BAB :JINISING TÊMBUNG VIII. 20.





0 comments:

Post a Comment