VIII. No. 17 PARAMASASTRA JAWI ( BAB : RIMBAG KARANAWACAKA )

 Paramasastra Jawi 17 :

Rimbag Karanawacaka :

--- Têmbung " karana " mêngku têgês srana, déné têmbung " wacaka " mêngku têgês cêtha.

--- Rimbag Karanawacaka yaiku : têmbung tanduk kang olèh atêr-atêr " pa " lan panambang " an ".

--- Dadi wujudé = pa + tanduk + an.

~~ Tuladha :

     a.  pa + nggiling + an    = panggilingan.

     b.  pa + nyukur + an      = panyukuran.

     c.  pa + nggorèng + an = panggorèngan.

     d.  pa + nêpi + an          = panêpèn, lsp.

      TÊGÊSÉ RIMBAG KARANAWACAKA

1. KANG NGÊMU TÊGÊS PANGGONAN :

~~ Tuladha :

       a.  panêpèn têgêsé        = panggonan 

            nêpi.

       b.  panggilingan têgêsé =  panggonan 

            nggiling.

      c.  pangadilan têgêsé     = panggonan 

            ngadili.

      d.  pambathikan têgêsé = panggonan 

           mbathik.

2. KANG NGÊMU TÊGÊS PIRANTI :

~~ Tuladha :

      a.  panggoréngan têgêsé = piranti 

           kanggo nggorèng.

      b.  panyaringan têgêsé    = piranti 

           kanggo nyaring.

      c.  panyukuran têgêsé     = piranti 

           kanggo nyukur, lsp.

                      --- wjg ---

       ~~~ pêpèngêt ~~~

--- Atêr-atêr " pa , racaké kaucapaké " pê " :

1. Panêpèn ---> pênêpèn.

2. Patêgalan ---> pêtêgalan.

3. Pasindhèn ---> pêsindhèn, lsp.

                         --- wjg ---

-----> ana candhaké : 

        BAB :TÊMBUNG RANGKÊP  VIII. 18.