III. No.2. UNGGAH-UNGGUHING BASA ( BAB : BASA NGOKO LUGU )

Unggah-ungguhing Basa 2 :

 Basa Ngoko Lugu :

--- Basa Ngoko Lugu iku sarupaning basa kang têmbung-têmbungé Ngoko kabèh, ora ana têmbungé krama.

--- Wondéné pênganggoné yaiku :

1. Kanggo gunêm marang sapadhané 

    kang wis kulina bangêt anggoné 

    srawung.

2. Kanggo gunêm marang kang kaprênah 

    ênom.

3. Yèn pinuju ngunandika ( gunêman 

     dhéwé utawa nglairaké pangunêk-

     unêk ).

4. Kanggo gunêmé wong tuwa marang 

     anak, lan putuné.

--- Titikané yaiku :

1. Tumrap têmbung : aku, kowé 

     ---> panggah ( ajêg ).

2. Tumrap atêr-atêr : dak, ko, di 

     ( tripurusa ) ---> panggah ( ajêg ).

3. Tumrap panambang : ku, mu, é, aké,

     ---> uga panggah ( ajêg ).

--- Tuladha :

1. Gunêmé wong tuwa marang wong

     ênom :

1.1.  

---- Lo kok kowé Ja ( Samija ).  Suwé ora

      tau katon.  Mêntas lungan apa ?

1.2. 

--- Kowé apa nganggur Min ( Sarimin ) ?

    Yèn lagi nganggur dak kon nglaburaké

    omahku.

2. Gunêm marang sêpadhané :

2.1. 

--- Nur ( Nuryati ), cathêtané basa Jawa

    apa komplit/ganêp ?

    Yèn komplit/ganêp, aku dak

    nyilih sadhéla,  sésuk dak balèkaké.

2.2. 

--- Ya kana, nanging yèn wis rampung

     kobalèkaké tênan lo, aja mulur.

3. Gunêm ngunandika  ( gunêm ngêtokaké

     pangunêk-unêk ) :

3.1. 

--- Rumangsaku ora duwé luput karo Warti.

    Généa kok dhèwèké sajak nêsu karo 

    aku ?

3.2. 

--- É, urip ana alam donya sapisan baé

    kok ya ora dadi wong sugih.

                     --- wjg ---

-----> ana candhaké BASA NGOKO

        ANDHAP  III. 3.