Thursday, December 31, 2020
Home »
» V. No. 1. KAWRUH JAWA ( ARANING ANAK ; UWONG ; SÊBUTAN ; SÊDULUR ; KÉWAN ; UWOH ; UWIT ; GODHONG ; KÊMBANG ; PÊNTIL ; WIJI ; PAPAN ; PAGAWÉYAN )
V. No. 1. KAWRUH JAWA ( ARANING ANAK ; UWONG ; SÊBUTAN ; SÊDULUR ; KÉWAN ; UWOH ; UWIT ; GODHONG ; KÊMBANG ; PÊNTIL ; WIJI ; PAPAN ; PAGAWÉYAN )
Kawruh Jawa :
1.1. Araning Anak Uwong :
1. Ontang-anting ---> anak 1 lanang
2. Unting-unting ---> anak 1 wadon
3. Ugêr-ugêr lawang ---> anak loro
lanang kabèh
4. Kêmbang sêpasang ---> anak loro
wadon kabèh
5. Cukit/cukil dulit ---> anak 3 lanang
kabèh
6. Gotong mayit ---> 3 wadon kabèh
7. Saramba ---> anak 4 lanang kabèh
8. Sarimpi ---> anaj 4 wadon kabèh
9. Pandhawa ---> anak 5 lanang kabèh
10. Pêndhawi/Pancagati ---> anak 5
wadon kabèh
11. Kêdhana-kêdhini ---> anak 2 lanang,
wadon
12. Kêdhini-kêdhana ---> anak loro
wadon, lanang
13. Pancuran kapit sêndhang ---> anak 3
wadon, lanang, wadon
14. Sêndhang kapit pancuran ---> anak 3
lanang, wadon, lanang
15. Kéblat papat ---> anak 4 lanang,
wadon, lanang wadon
16. Sêpasar ---> 5 lanang, wadon
17. Ipil-ipil/Pipilan ---> anak 5 lanang 1
18. Padangan ---> anak 5 wadon 1
19. Pandhawa nyandhangi ---> 6
wadon 1 waruju
20. Kêmbar dhampit ---> anak 2 lanang
wadon lair barêng
21. Kêmbar ---> anak luwih saka 1 lair
barêng lanang wadon, lanang kabèh,
wadon kabèh
22. Grandhèl ---> anak pirang-pirang
sing waruju wadon utawa suwaliké
23. Géndhong ---> anak lanang pirang-
pirang sing têngah wadon
24. Pathok ---> anak wadong pirang-
pirang, sing têngah lanang
25. Sumarak ---> anak pirang-pirang,
sing lanang luwih akèh
26. Gilir kacang ---> anak pirang-pirang,
gilir lanang wadon
27. Dhampit ---> kêmbar lanang wadon
28. Gondhang kasih ---> anak loro siji
bulé siji irêng
29. Kalung usus ---> anak lair kagubêd
usus
30. Lumpat kidang ---> anak pirang-
pirang ora giliran lanang wadon
31. Anggana ---> anak pirang-pirang urip
siji
32. Pêmbarêp ---> anak nomer 1
33. Panggulu ---> anak nomer 2
34. Pandhadha ---> anak nomet 3
35. Sumèndhi ---> kakang wuragil
36. Waruju ---> wuragil
37. Panênggak ---> anak kabèh 5, sing
nomêr 2
38. Panêngah ---> anak
kabèh 5, sing nomêr 3
39. Julung Caplok ---> bocah lair
barêng surup srêngéngé
40. Julung Kêmbang ---> bocah lair,
barêng plêthèking srêngéngé
41. Julung Sarab ---> bocah lair
ngarêpaké surup srêngéngé
42. Julung Sungsang ---> bocah lair
wayah bêdhug awan
43. Jêmpina ---> bocah lair durung
wanciné
44. Margana ---> bocah lair pinuju ibuné
lêlungan
45. Wahana ---> bocah lair pinuju ibuné
ing pasamuan
46. Wuyungan ---> bocah lair pinuju ana
pêrang/gègèran
47. Konduran ---> bocah lair, ibuné séda
48. Thok-thing ---> bocah lair sirahé cilik
49. Sumala ---> bocah lair cacat saka jêro
50. Sungsang ---> bocah lair sikilé dhisik
51. Yatim ---> bocah lair, mung mênangi
bapaké
52. Lola ---> bocah ora duwé rama biyung
-- wjg --
1.2. Arané Sêbutan Turun :
A : Urut Mudhun :
1. Anak --- = ꦲꦤꦏ꧀
2. Putu --- = ꦥꦸꦠꦸ
3. Buyut --- = ꦧꦸꦪꦸꦠ꧀
4. Canggah --- = ꦕꦁꦒꦃ
5. Warèng --- = ꦮꦫꦺꦁ
6. Udhêg-Udhêg --- = ꦲꦸꦝꦼꦒ꧀ꦲꦸꦝꦼꦒ꧀
7. Gatung siwur --- = ꦒꦤ꧀ꦠꦸꦁꦱꦶꦮꦸꦂ
8. Gropak sénthé --- = ꦒꦿꦺꦴꦥꦏ꧀ꦱꦺꦤ꧀ꦛꦺ
9. Dêbog bosok --- =
ꦢꦼꦧꦺꦴꦒ꧀ꦧꦺꦴꦱꦺꦴꦏ꧀
10. Galih asêm --- = ꦒꦭꦶꦃꦲꦱꦼꦩ꧀
11. Gropak waton --- = ꦒꦿꦺꦴꦥꦏ꧀ꦮꦠꦺꦴꦤ꧀
12. Cêndhêng --- = ꦕꦼꦤ꧀ꦝꦼꦁ
13. Giyêng --- = ꦒꦶꦪꦼꦁ
14. Cumplê --- = ꦕꦸꦩ꧀ꦥ꧀ꦭꦼ
15. Amplêng --- = ꦲꦩ꧀ꦥ꧀ꦭꦼꦁ
16. Mênyaman --- = ꦩꦼꦚꦩꦤ꧀
17. Mênya-mênya --- = ꦩꦼꦚꦩꦼꦚ
18. Trah-tumêrah --- = ꦠꦿꦃꦠꦸꦩꦼꦫꦃ
-- wjg --
B. Urut Munggah :
1. Trah-tumêrah --- = ꦠꦿꦃꦠꦸꦩꦼꦫꦃ
2. Mênya-mênya --- = ꦩꦼꦚꦩꦼꦚ
3. Mênyaman --- = ꦩꦼꦚꦩꦤ꧀
4. Amplêng --- = ꦲꦩ꧀ꦥ꧀ꦭꦼꦁ
5. Cumplê --- = ꦕꦸꦩ꧀ꦭꦼ
6. Giyêng --- = ꦒꦶꦪꦼꦁ
7. Cêndhêng --- = ꦕꦼꦤ꧀ꦝꦼꦁ
8. Gropak waton --- = ꦒꦿꦺꦴꦥꦏ꧀ꦮꦠꦺꦴꦤ꧀
9. Galih asêm --- = ꦒꦭꦶꦃꦲꦱꦼꦩ꧀
10. Dêbog bosok --- =
ꦢꦼꦧꦺꦴꦒ꧀ꦧꦺꦴꦱꦺꦴꦏ꧀
11. Gropak sénthé --- = ꦒꦿꦺꦴꦥꦏ꧀ꦱꦺꦤ꧀ꦛꦺ
12. Gantung suwur --- = ꦒꦤ꧀ꦠꦸꦁꦱꦶꦮꦸꦂ
13. Udhêg-Udhêg --- = ꦗꦸꦝꦼꦒ꧀ꦲꦸꦝꦼꦒ꧀
14. Warèng --- = ꦮꦫꦺꦁ
15. Canggah --- = ꦕꦁꦒꦃ
16. Buyut --- = ꦧꦸꦪꦸꦠ꧀
17. Êmbah --- = ꦲꦼꦩ꧀ꦧꦃ
18. Rama-Biyung --- = ꦫꦩꦧꦶꦪꦸꦁ
19. Anak --- = ꦲꦤꦏ꧀
-- wjg --
1.3. Arané Sêbutan Uwong :
1. Jaka ---> bocah lanang déwasa
durung rabi
2. Jaka lara ---> bojo kawitan
3. Jaka jêbug ---> jaka tuwa
4. Dhudha ---> wong lanang wis ora
duwé bojo
5. Dhudha kêmbang ---> dhudha ênom
ora duwé anak
6. Dhudha kawuk ---> dhudha tuwa
7. Dhudha bangsong ---> dhudha mlarat
anaké akèh
8. Dhudha kalung ---> dhudha duwé
anak wadon bisa ngopèni
9. Kaki-kaki ---> wong lanang tuwa
bangêt
10. Prawan ---> bocah wadon déwasa
durung rabi
11. Prawan sunthi ---> prawan kêncur
12. Prawan gêndor ---> prawan kasèp
13. Randha ---> wong wadon wis ora
duwé bojo
14. Randha tanggung ---> randha ênom
15. Randha kêmbang/wulanjar
---> randha ênom durung duwé anak
16. Randha kisi ---> randha duwé anak
lanang
17. Randha kasihan ---> randha mlarat
anaké akèh
18. Randha kèringan ---> randha sugih
19. Nini-nini ---> wong wadon tuwa
bangêt
20. Nyai/Nyi ---> wong wadon sing diajèni
-- wjg --
1.4. Prênahé Sêdulur :
1. Anak angkat ---> bocah liya sing
diakoni anak
2. Anak kuwalon ---> anak gawané bojo
3. Anak mantu ---> bojoné anak
4. Bapak/Ibu angkat ---> wong liya sing
ngakoni anak
5. Bapak kuwalon ---> bapak sambungan
6. Bésan ---> wong tuwané bapak/ibu
7. Budhé/bupuh/uwa ---> mbakyuné
bapak/ibu
8. Bulik/bibi ---> adhiné bapak/ibu
9. Ibu kuwalon ---> ibu sambungan
10. Ipé ---> sêduluré bojo
11. Kêponakan ---> anaké sêdulur tuwa
12. Maratuwa ---> wong tuwané bojo
12. Misanan ---> sêdulur tunggal êmbah
13. Mindhoan ---> sêdulur tunggal buyut
15. Pakdhé ---> kakangé bapak/ibu
16. Paklik/paman ---> adhiné bapak
17. Plunan ---> anaké sêdulur ênom
18. Putu ---> anaké anak
19. Putu kêponakan ---> anaké kêponakan
20. Sadulur ---> tunggal bapak ibu
21. Sadulur asu ---> sadulur tunggal ibu
séjé bapak
22. Sadulur kuwalon ---> sadulur séjé
bapak tunggal ibu
23. Tunggal banyu ---> sadulur
tunggal guru
24. Tunggal wêlad ---> sadulur tunggal
bapak ibu
-- wjg --
2.1. Arane Anak Kéwan :
1. Anak ampal ---> êmbung
2. Anak angrang ---> kroto
3. Anak asu ---> kirik
4. Anak ayam ---> kuthuk
5. Anak babi ---> gêmbluk/gêmblak
6. Anak bandêng ---> nènèr
7. Anak banthèng ---> warèng
8. Anak banyak ---> blêngur
9. Anak baya ---> rété/krété
10. Anak bèbèk ---> mêri
11. Anak bêthik ---> mèntèr
12. Anak blanak ---> sêndha
13. Anak brati ---> tongki
14. Anak budhêng ---> kowé
15. Anak bulus ---> kêthul
16. Anak cacing ---> lur
17. Anak cecak ---> sawiyah
18. Anak celeng ---> gênjik
19. Anak coro ---> mèndhèt
20. Anak dara ---> piyik
21. Anak dhorang ---> tampèr
22. Anak êmprit ---> indhil
23. Anak gagak ---> êngkak
24. Anak gaah ---> blêdug
25. Anak gangsir ---> clondho
26. Anak garangan ---> rasé
27. Anak garèngpung ---> drungkuk
28. Anak gêmak ---> drigul
29. Anak glathik ---> cêcrêkan
30. Anak gundhik ---> laron + rayap
31. Anak iwak ---> béyong
32. Anak jangkrik ---> gêndholo
33. Anak jaran ---> bêlo
34. Anak kadhal ---> tobil
35. Anak kakap ---> caplèk
36. Anak kalajengking ---> kêtupa
37. Anak kancil ---> kênthi
38. Anak kêbo ---> gudèl
39. Anak kêcapung ---> jênthit
40. Anak kêmagga ---> cêriwi
41. Anak kêpik ---> mrêki
42. Anak kidang ---> komprèng
43. Anak kimar ---> kédah
44. Anak kinjêng ---> sênggrutu
45. Anak kinjêng dom ---> undur-undur
46. Anak kintêl ---> kênthus
47. Anak kêthèk ---> munyuk
48. Anak kodhok ---> prêcil
49. Anak kombang ---> êngkuk
50. Anak konang ---> éndrak
51. Anak krêmi ---> racêk
52. Anak kucing ---> cêmèng
53. Anak kul/kéyong ---> krikik
54. Anak kupu ---> ulêr
55. Anak kura ---> laos
56. Anak kutuk ---> kotésan/béyongan
57. Anak kwangwung ---> gêndhot
58. Anak lalêr ---> sèt/singgat
59. Anak lamuk ---> jênthik
60. Anak lawa ---> kamprèt
61. Anak lélé ---> jabrisan
62. Anak lêmut ---> ugêt-ugêt
63. Anak lintah ---> pacêt
64. Anak lingsang ---> bèlès
65. Anak lodan ---> jêngkélong
66. Anak lutung ---> kênyung
67. Anak luwak ---> kuwuk
68. Anak luwing ---> gonggo
69. Anak macan ---> gogor
70. Anak manuk ---> piyik
71. Anak mênjangan ---> komprèng
72. Anak ménthok ---> minthi/èndhèl
73. Anak mêrak ---> uncung
74. Anak nyambik ---> slira
75. Anak pitik ---> kuthuk
76. Anak pêlus ---> sidhat
77. Anak pé ---> gényong
78. Anak plêting ---> jaringan
79. Anak sapi ---> pêdhèt
80. Anak sêmbilang ---> lèngèr
81. Anak singa ---> dibal
82. Anak tambra ---> bokol
83. Anak tawon ---> gana
84. Anak têkèk ---> cêlolo
85. Anak tikus ---> cindhil
86. Anak tongkol ---> cêngkik
87. Anak tuma ---> kor
88. Anak ula ---> kisi/ucêt
89. Anak urang ---> grago
90. Anak wadêr ---> sriwêt
91. Anak wagal ---> jêndhil
92. Anak walang ---> dhogol
93. Anak warak ---> plêncing
94. Anak wêdhus ---> cêmpé
95. Anak wêlut ---> udhèt
96. Anak yuyu ---> bèyès.
-- wjg --
3.1. Arané Godhong :
1. Godhong arèn ---> dliring
2. Godhong asêm ---> sinom
3. Godhong cocor bèbèk ---> tiba urip
4. Godhong dhadhap ---> tawa
5. Godhong gêdhang ênom ---> pupus
6. Godhong gêdhang tuwa ---> ujungan
7. Godhong gêdhang garing ---> klaras
8. Godhong gêbang ---> kajang
9. Godhong jambé ---> pracat/dêdêl
10. Godhong jarak ---> blêdhèg
11. Godhong jarak kêbo ---> lomah-lamèh
12. Godhong jati ---> jompong
13. Godhong kacang brol ---> rèndèng
14. Godhong kacang lanjaran --->
lêmbayung
15. Godhong katès ---> gamplêng
16. Godhong kimpul/talês ---> lumbu
17. Godhong kêcipir ---> cêthèthèt
18. Godhong kélor ---> limaran/sapu jagat
19. Godhong kêmladéyan ---> kumuda
20. Godhong kluwih ---> kléyang
21. Godhong krambil ênom ---> janur
22. Godhong krambil tuwa ---> blarak
23. Godhong lêmpuyang ---> lirih
24. Godhong lombok --->
sabrang/sobrang
25. Godhong mlinjo ---> êso
26. Godhong pari ---> damèn
27. Godhong pring ---> êlarmanyura
28. Godhong randhu ---> baladéwa
29. Godhong siwalan ---> lontar
30. Godhong têbu têlês ---> momol
31. Godhong têbu garing ---> rapak
32. Godhong téla ---> jlégor
33. Godhong turi ---> pêthuk
34. Godhong waluh ---> lomah-lamèh
35. Godhong widara putih ---> trawas
36. Godhong wuni ---> mojar
-- wjg --
3.2. Arané Kêmbang :
1. Kêmbang arèn ---> dangu
2. Kêmbang blimbing ---> maya
3. Kêmbang blutru ---> montro
4. Kêmbang cêngkèh ---> polong
5. Kêmbang cubung ---> torong
6. Kêmbang dhadhap ---> cêlung
7. Kêmbang durèn ---> dlongop
8. Kêmbang ganyong ---> puspanyidra
9. Kêmbang garut ---> gramêng
10. Kêmbang gêbang ---> krandhing
11. Kêmbang gêdhang ---> tuntut/ontong
12. Kêmbang gembili ---> sênêng
13. Kêmbang jagung ---> sinuwun/jêprak
14. Kêmbang jambé ---> mayang
15. Kêmbang jambu ---> karuk
16. Kêmbang jarak ---> juwis
17. Kêmbang jati ---> jangglêng/apa
18. Kêmbang jéngkol ---> kêcuwis
19. Kêmbang kacang ---> bêsêngut
20. Kêmbang kanthil ---> gadhing
21. Kêmbang kapas ---> kadi
22. Kêmbang kara ---> kêpèk
23. Kêmbang kecipir ---> cêthèthèt
24. Kêmbang kélor ---> limaran
25. Kêmbang kêmlandhingan --->
jêdhidhing
26. Kêmbang kêncur ---> sèdhêt
27. Kêmbang kimpul ---> pancal
28. Kêmbang kluwih ---> ontèl
29. Kêmbang kopi ---> blanggrèng
30. Kêmbang krambil ---> manggar
31. Kêmbang krokot ---> nakinik
32. Kêmbang lamtara ---> jêdhidhing
33. Kêmbang lombok ---> mênik
34. Kêmbang mlinjo ---> ucêng/kroto
35. Kêmbang nangka ---> angkup
36. Kêmbang nipah ---> dongong
37. Kêmbang pandhan ---> pudhak
38. Kêmbang pacé ---> sarwèntèh
39. Kêmbang peté ---> pêndul
49. Kêmbang pohung ---> ingklik
41. Kêmbang pring ---> krosak
42. Kêmbang randhu ---> karuk
43. Kêmbang salak ---> kêthêkêr
44. Kêmbang suruh ---> drèngès
45. Kêmbang tales ---> pancal
46. Kêmbang tebu ---> glêgês
47. Kêmbang timun ---> montro
48. Kêmbang widara putih ---> rêjasa
-- wjg --
3.3. Arané Pêntil :
01. Pêntil asêm ---> cêmpaluk
02. Pêntil jagung ---> jatèn/putrèn
03. Pêntil jambé ---> blêbêr
04. Pêntil jambu ---> karuk
05. Pêntil kacang ---> bêsêngut
06. Pêntil krambil ---> bluluk
07. Pêntil manggis ---> blibar
08. Pêntil nangka ---> babal
09. Pêntil pêlêm ---> pêncit
10. Pêntil randhu ---> plêncing
11. Pêntil sêmangka ---> plonco
12. Pêntil mlinjo ---> kroto
13. Pêntil timun ---> sêrit
-- wjg --
3.4. Arané Uwoh :
1. Uwoh arèn ---> kolang-kaling
2. Uwoh bêngkowang ---> bêsusu
3. Uwoh cêngkèh ---> polong
4. Uwoh gêbang ---> krandhing
5. Uwoh gêmbili ---> katak
6. Uwoh jati ---> jangglêng
7. Uwoh kanthil ---> gandhèk
8. Uwoh kélor ---> klénthang
9. Uwoh kêsambi ---> kêcacil
10. Uwoh kluwêk ---> pocung
11. Uwoh pandhan êri ---> padhaga
12. Uwoh so ---> mlinjo
13. Uwoh tal ---> siwalan
14. Uwoh turi ---> klénthang
15. Uwoh uwi ---> katak
16. Uwoh widara putih ---> anyang
-- wjg --
3.5. Arané Isi / Wiji :
1. Isi asêm ---> klungsu
2. Isi cipir ---> botor
3. Isi durèn ---> ponggé
4. Isi jambé ---> jêbug
5. Isi kapas ---> wuku
6. Isi katès ---> trémpos
7. Isi kluwek ---> pocung
8. Isi kluwih ---> bêthêm
9. Isi krambil ---> kênthos
10. Isi mlinjo ---> klathak
11. Isi nangka ---> bêton
12. Isi pêlêm ---> pêlok
13. Isi randhu ---> klênthêng
14. Isi salak ---> kênthos/gécol
15. Isi sawo ---> kêcik
16. Isi sêmangka ---> kuwaci
-- wjg --
3.6. Arané Uwit :
1. Uwit arèn ---> ruyung
2. Uwit gêdhang ---> dêbog
3. Uwit jagung ---> têbon
4. Uwit jambé ---> pucang
5. Uwit kacang ---> rèndèng
6. Uwit kapuk ---> randhu
7. Uwit krambil ---> glugu
8. Uwit mlinjo ---> êso
9. Uwit pari ---> damèn
10. Uwit pohong ---> bonggol
11. Uwit pring ênom ---> bung
12. Uwit pring tuwa ---> bungkilan
13. Uwit siwalan ---> tal/bogor
14. Uwit téla ---> lung
-- wjg --
4.1. Arané Papan/Panggonan :
1. Alas ---> panggonan thêthukulan lan
papan uripé kéwan umbaran
2. Alun-alun ---> papan amba ing
satêngahing kutha.
3. Babadan ---> papan kang wis
dibabadi
4. Balapan ---> panggonan kanggo adu
balap
5. Balé mangu ---> panggonan kanggo
ngadili wong luput.
6. Bango ---> panggonan kanggo
dodolan
7. Bangsal ---> papan kanggo
pasamuan
8. Bêsalèn ---> papan kanggo mandhé
9. Bètèng ---> témbok dhuwur kanggo
nahan mungsuh
10. Bong ---> kuburan cina
11. Bothékan ---> wadhah jamu/bumbu
masak
12. Bubat ---> panggonan kanggo adu
samubarang
13. Cangkruk ---> papan kanggo jaga
kampung
14. Clunthang ---> wadhah jangkrik
15. Éndhong ---> wadhah panah
16. Épok ---> wadhah kinangan
17. Êsong ---> growongan kanggo papan
landhak
18. Gadhèn ---> papan kanggo
nggadhèkaké barang
19. Gayor ---> papan kanggo nggantung
gong
20. Gêdhogan ---> kandhang jaran
21. Gêdhong ---> omah gêdhé kanggo
pasamuan
22. Gêrdhu ---> papan kanggo jaga
23. Glodhogan ---> kanggo omah tawon
24. Gowok ---> growongan ing uwit
kanggo nyusuh manuk
25. Gréja ---> papan ibadah agama
Nasrani
26. Grobog ---> kothak kayu kanggo
nyimpên barang
27. Gubug ---> omah cilik papan njaga
têtanduran
28. Gudhang ---> papan nyimpên barang
29. Gupit mandragini ---> papan kanggo
saré ratu
30. Hotèl ---> papan séwan panginêpan
31. Iyan ---> wadhah kanggo ngêlèr sêga
32. Jodhang ---> grobog sing dipikul isi
warna-warna panganan
33. Jumblêng ---> papan kanggo
bêbuwang rêrêgêd
34. Jun ---> wadhah banyu kanggo
ngangsu
35. Kabupatèn ---> dalemé Bupati
36. Kadhaton ---> dalemé ratu
37. Kandhang ---> papan kanggo ngingu
kéwan
38. Kanthong ---> sak klambi/cêlana
39. Kanthongan ---> piranti wadhah
barang
40. Kantor ---> papan nyambut gawé
ngurusi samubarang kêpêrluan
41. Klênthèng ---> papan ibadah Cina
42. Klênthing ---> wadhah banyu kanggo
ngangsu
43. Kombong ---> kandhang bèbèk, pitik
44. Krangkèng ---> kandhang kewan
galak
45. Kranjang ---> wadhah sing digawé
saka anam-anaman pring
46. Kraton ---> dalemé ratu
47. Kuburan ---> papan kanggo ngubur
wong mati
48. Kuncung ---> omah cilik ing ngarêp
pêndhapa
49. Kurungan ---> kandhang manuk,
utawa pitik supaya ora lunga
50. Langgar ---> omah cilik kanggo
ibadah wong Islam
51. Lêmari ---> papan kanggo
nyenyimpên
52. Lèng ---> omah sêmut, gangsir
53. Loji ---> omah gêdhé tinggalané
Landa
54. Lumbung ---> papan kanggo
nyimpên pari
55. Mênara ---> papan dhuwur kanggo
Pêpèling
56. Mêsjid ---> omah gedhé kanggo
sêmbahyang wong Islam
57. Pacrabakan ---> papan sang wiku
paring wulangan
58. Padaringan ---> papan nyimpên
bêras
59. Padasan ---> papan kanggo wudlu
60. Padhépokan ---> papan pamulangan
ing patapan papané pêndhita
61. Paèstrèn ---> sawah ing
sapinggiring kali
62. Paga ---> papan wadhah bêkakas
pawon
63. Pagagan ---> lêmah kang ditanduri
pari gaga
64. Pagajih ---> lêmah sing dumadi saka
walêdé kali
65. Pagupon ---> kandhang dara
66. Paidon ---> papan nggo wadhah idu
67. Pakunjaran ---> papan kanggo
ngunjara/ngukum wong luput
68. Pamulangan ---> papan kanggo
mulang-muruk/sêkolahan
69. Panêpèn ---> papan kanggo
sêmèdi/nêpi/tapa
70. Pantisari ---> omah cilik ing
satêngahing taman
71. Papon ---> papan wadhah apu/ênjêt
72. Pasanggrahan ---> papan
palêrêman/panginêpan sajabaning
kutha
73. Pasar ---> papan kanggo dol-tinuku
barang
74. Pasétran ---> papan kanggo
mbuwang bangké
75. Patamanan ---> lêmah sing ditanduri
kêkêmbangan kanggo sêsawangan
76. Patapan ---> papan kanggo tapa
77. Pawon ---> pérangan omah sing
kanggo olah-olah
78. Payudan ---> papan jêmbar kanggo
adu pêrang
79. Pêkarangan ---> papan sakiwa-
têngêné omah
80. Pêlabuhan ---> papan kanggo
mandhêgé prau
81. Pêlataran ---> lêmah sangarêpé
omah
82. Pêndhapa ---> pérangan omah
ngarêp, kanggo pasamuan
83. Pêsantrèn ---> papan kanggo
mulang- muruk para santri
84. Pêsisir ---> pinggiré sêgara
85. Pêtarangan ---> panggonan kanggo
ngêndhog pitik
86. Pinihan/kwinihan ---> papan kanggo
ndhêdhêr winih tanduran
87. Plangkan ---> papan kanggo
ndèlèhaké tumbak, kêris, payung
88. Plêgungan ---> papan éyub kanggo
lèrèné sapi, kêbo
89. Ploncon/plancan ---> papan
ndèlèhaké tumbak, têkên
90. Pluwang ---> luwangan kanggo
masangi kéwan alas
91. Pomahan ---> pêkarangan kang
didêgi omah
92. Pondhok ---> omah kanggo
mondhok, ngaji para santri
93. Pragèn ---> wadhah uyah utawa
bumbu
94. Pranji ---> kandhang pitik
95. Ranggon ---> gubug ing alas kanggo
jaga kéwan
96. Rong ---> lèng gêdhé omah tikus,
ula, mênyawak
97. Rumah sakit ---> papan kanggo
ngupakara wong lara
98. Sanatorium ---> papa kanggo
nambani wong lara TBC
99. Sanggar ---> papan kanggo latihan,
utawa sêmèdi
100. Sawah ---> papan kanggo nandur
pari, kêdhêlé, têbu, mbako, lsp
101. Sêgaran ---> têtironé sêgara kanggo
ngingu iwak
102. Sêkolahan ---> papan kanggo sinau,
mulang-muruk
103. Sêlon ---> wadhah bumbu utawa
trasi
104. Sênthong ---> pérangan sajroning
omah kanggo turu, utawa wadhah
barang
105. Sêtasiun ---> papan kanggo
mandhêgé sêpur
106. Sêtrèn ---> sawah sapinggiré kali
107. Slêpèn ---> wadhah rokok klobot,
utawa mbako
108. Sudhung ---> gêgrumbulan omahé
cèlèng
109. Susuh ---> omah manuk, tikus,
bajing
110. Tala ---> omah tawon
111. Talun ---> papan ing pangunungan
112. Tambak ---> papan kanggo ngingu
iwak ing pêsisir
113. Tangki ---> wadhah lênga, gas, lsp
114. Tangsi ---> papan panggonané
têntara
115. Têgalan ---> lêmah sing ditanduri
palawijan
116. Tobong ---> papan kanggo ngobong
gamping, gêndhêng
117. Tulang ---> kothakan cilik kanggo
adu jangkrik
118. Warung ---> papan kanggo dodolan
panganan
119. Wihara ---> papan ibadah Agama
Budha
120. Wrangka ---> wadhah kêris
~~ wjg ~~
5.1. Arané Pagawéyan :
1. Ajudan ---> kang ngawal Prêsidhèn
2. Algojo ---> tukang midana wong
tumindak ala
3. Apotékêr ---> tukang ngracik obat ing
apotik
4. Arsitèk ---> ahli ngrancang bangunan
5. Bajag ---> rampok, bégal, durjana ing
sêgara
6. Bakul ---> dodolan barang sarana
cilik-cilikan
7. Batur ---> ngréwangi pakaryan
8. Bégal ---> durjana ing têngah dalan
9. Blandhong ---> tukang nêgor kayu
10. Blantik ---> bakul raja kaya ( kéwan )
11. Buruh ---> nyambut gawé golèk opah
12. Cantrik ---> abdi, muridé pêndhita
13. Carik ---> juru tulis
14. Dhalang ---> tukang nglakokaké
wayang
15. Dhoktêr ---> pegawéyané nambani
wong lara
16. Êmban ---> tukang momong ing
kraton
17. Êmpu ---> tukang gawé gaman
( kêris, tombak )
18. Gamêl ---> tukang ngopèni jaran
19. Gandhèk ---> tukang nglantaraké
dhawuhing ratu
20. Gêmblak ---> tukang gawé barang
saka kuningan
21. Gêrji ---> tukang njait klambi, clana
22. Gêrma ---> tukang mbêburu ing alas
23. Guru ---> gawéyané mulang-muruk
24. Jagal ---> tukang mbêlèh kéwan
25. Jlagra ---> tukang natah/gawé barang
saka watu
26. Juragan ---> sudagar, sing nguwasani
pakaryan
27. Juru basa ---> ahli mêdharaké basa
28. Juru dang ---> tukang adang
29. Juru kunci ---> tukang njaga/ngrumat
pasaréyan
30. Juru nujum ---> tukang mêca,
mêthèk, ngramal
31. Juru mudhi ---> tukang nglakokaké
prau gêdhé
32. Juru tambang ---> tukang nglakokaké
prau cilik
33. Juru silêm ---> tukang nyilêm ing
sêgara
34. Juru sungging ---> tukang nggambar
35. Juru tulis ---> tukang nulis ing kantor
36. Kêmasan ---> tukang gawé barang
saka êmas utawa intên
37. Koki ---> tukang masak ing rèstoran
38. Kondhèktur ---> tukang narik karcis
ing njêro bis utawa sêpur
39. Kundhi ---> tukang gawé barang saka êmas utawa intên
40. Kusir ---> tukang nglakokaké dhokar
41. Kyai ---> ahli babagan agama Islam
42. Madhaharan ---> tukang okah-olah
43. Makêlar ---> tukang nglantaraké
dol-tinuku
44. Malang ---> polisi désa
45. Mandhor ---> pêngaré kuli
46. Masinis ---> tukang nglakokaké sêpur
47. Mêrbot ---> tukang nabuh bêdhug
48. Molang ---> bakul rajakaya
49. Montir ---> tukang ndandani mêsin
50. Mranggi ---> tukang gawé wrangka
51. Niyaga/Wiyaga ---> tukang nabuh
gamêlan
52. Pêkathik ---> tukang nuntun jaran
53. Palara-lara ---> para nyai cilik
54. Palayangan ---> tukang ngêtêraké
layang
55. Pandhé ---> tukang gawé barang saka
wêsi
56. Panêgar ---> tukang ngajari jaran
57. Panjak ---> tukang ngladhèni pandhé
utawa dhalang
58. Pangobèng ---> tukang mbathik
59. Para ---> bakul mas intên
60. Parêkan ---> para nyai ing kraton
kang katêngên
61. Pasindhèn ---> wong kang nêmbangi
gêndhing gamêlan
62. Pawongan ---> wong sing dadi batur
63. Pêcalang ---> prajurit sing ngulataké
lakuné mungsuh
64. Prajurit ---> pêgawéyan mbélani
nêgara
65. Pramugari ---> pêgawéyan ngladhèni
ing montor mabur
66. Pramuwisma ---> tukang ngréwangi
pêgawéyan ing ngomah
67. Pujangga ---> ahli sastra,
pêgawéyané ngarang
68. Sarawadi ---> tukang nggosok intên
utawa adol intên
69. Sayang ---> tukang gawé barang saka
têmbaga
70. Sêkatêr ---> tukang taksir rêga ing
pêgadhéan
71. Sinoman ---> juru ladhèn
72. Srati ---> tukang ngopèni gajah
73. Sudagar ---> pêdagang gêdhé
74. Sopir ---> tukang nglakokaké montor
75. Tandhak ---> tukang njogèd ditanggap
76. Tuwa buru ---> abdiné gêrma
77. Undhagi ---> tukang kayu
78. Waranggana ---> tukang nêmbangi
ing pagêlaran wayang, uyon-uyon
-- wjg --
6.1. Jênêngé Wulu Kang Tuwuh ing Awak :
1. Wulu tuwuh ing sirah ---> rambut
2. Wulu sirah tuwuh putih ---> uwan
3. Wulu tuwuh ndhuwur mripat ---> alis
4. Wulu tuwuh ing tlapukan ---> idêp
5. Wulu tuwuh ing kuping ---> jambang
6. Wulu tuwuh ing athi-athi ---> sinom
7. Wulu tuwuh ing irung ---> tlingus
8. Wulu tuwuh ing pipi ---> godhèg
9. Wulu tuwuh ing lambé ---> brêngos
10. Wulu tuwuh ing janggut ---> jénggot
11. Wulu tuwuh ngisor janggut ---> wok
12. Wulu tuwuh ing dhadha ---> bris
13. Wulu tuwuh ing kèlèk ---> takèk
14. Wulu tuwuh ing awak ---> wuluh
15. Wulu tuwuh ing wajidan ---> gamblis
16. Wulu tuwuh jêmpol sikil ---> puhun
17. Wulu tuwuh ora prênah ---> wulu
sétan
18. Wulu tuwuh ing kalam/badhong
---> jêmbut
--- wjg ---
----> ana candhaké VI. No. 1
BAB : TÊMBUNG KAWI JARWAN.
0 comments:
Post a Comment