.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

Atur Purwaka

--- Nuwun kawula nuwun !
Sanggya sutresna WJG ingkang sanget kinasih dahat sinudarsana.
Salam tabé aliman tabé mugi tinebihna ing iladuni myang tulak sarik.
--- Minangka purwakaning atur, kawula ngraos prihatos kaliyan anak, putu, sarta buyut kula piyambak babagan Seni sarta Budaya ingkang adi-luhung punika, kathah ingkang sampun wuta ing angger-anggeripun.
--- Mila tan mokal laku unggah-ungguh, seni sarta budaya ingkang adi-luhung kasingkur dening para anak, putu, sarta buyut.
--- Kanthi kawontenan punika WJG nedya damel sesuluh minangka paugeran ing pangajap, sageda dados angger-angger tumrap ingkang kasdu nyinaoni, sarana kawula simpen wonten blog WJG.
--- Yektosipun taksih tebih saking saking sampurnanipun tumrap priyantun ingkang bontos ing kawruh babagan Seni Sarta Budaya.
Nanging sendyanta kirang sampurna ingkang sinerat wonten blog, ibaratipun tan manggih obor ingkang padhang, mawi sunaring lilin saged nyingkur saking swasana peteng.
--- Wasananing atur menawi wonten bab ingkang kirang damel rena ing panggalih, kawula mawantu-wantu anyenyadhong sih rumentahing gung samodra pangaksama.
--- Salam WJG rahayu...rahayu...rahayu ingkang samya pinanggih.
Nuwun.

Saturday, January 30, 2021

VI. No. 2. JARWAN TÊMBUNG KAWI ( BAB : SÊBUTANÉ ANGKA NGANGGO TÊMBUNG KAWI, DINA, PASARAN, WARNA, RASA, KÉBLAT )

  Jarwan Têmbung Kawi 2 :



       1. Sêbutané Angka :

 Ékanan :

0. ---> suwung ---> sunya
1. ---> siji ---> éka
2. ---> loro ---> dwi
3. ---> têlu ---> tri
4. ---> papat ---> catur
5. ---> lima ---> panca
6. ---> ênêm ---> sad
7. ---> pitu ---> sapta
8. ---> wolu ---> astha
9. ---> sanga ---> nawa

Katrangan :
--- dwi    = daya = dwa
--- tri      = trayo ki
--- catur = catri

                     ---- w ----



 Puluhan = Satisara :

10. ---> sêpuluh ---> dasa
11. ---> sêwêlas ---> éka dasa
12. ---> rolas ---> dwi dasa
13. ---> têlulas ---> tri dasa
14. ---> patbêlas ---> catur dasa
15. ---> limolas ---> panca dasa
16. ---> nêmbêlas ---> sad dasa
17. ---> pitulas ---> sapta dasa
18. ---> wolulas ---> astha dasa
19. ---> songolas ---> nawa dasa

Katrangan :

--- dwi   = dwa ---> dwa dasa
--- tri     = trayo ---> trayo dasa

                 ---- w ----



20. ---> rongpuluh ---> wisati
21. ---> sêlikur ---> éka wisati
22. ---> rolikur ---> dwi wisati
23. ---> têlulikur ---> tri wisati
24. ---> patlikur ---> catur wisati
25. ---> sêlawé ---> panca wisati
26. ---> nêmlikur ---> sad wisati
27. ---> pitulikur ---> sapta wisati
28. ---> wolulikur ---> astha wisati
29. ---> sangalikur ---> nawa wisati

Katrangan :

--- wisati ---> wimsati ---> wingsati

                 ---- w ----



30. ---> têlung puluh ---> trinisad
31. ---> têlung puluh siji ---> éka trinisad
32. ---> têlung puluh loro ---> dwi trinisad
33. ---> têlung puluh têlu ---> tri trinisad
34. ---> têlung puluh papat ---> 
              catur trinisad
35. ---> têlung puluh lima ---> 
              panca trinisad
36. ---> têlung puluh nêm ---> sad trinisad
37. ---> têlung puluh pitu ---> 
              sapta trinisad
38. ---> têlung puluh wolu ---> 
              hastha trinisad
39. ---> têlung puluh sanga ---> 
              nawa trinisad

Katrangan :

--- trinisad ---> trinisat

                     ---- w ----



40. ---> patang puluh ---> cadwaringsad
41. ---> patang puluh siji ---> 
              éka cadwadringsad
42. ---> patang puluh loro
              --->dwi cadwaringsad
43. ---> patang puluh têlu ---> 
              tri cadwaringsad
44. ---> patang puluh papat ---> 
              catur cadwaringsad
45. ---> patang puluh lima ---> panca 
              cadwaringsad
....... lst.

Katrangan :

--- catwaringsad ---> catwaringsat ---> 
     catwaringsati

                      ---- w ----




50. ---> sèkêt ---> pancasad
51. ---> sèkêt siji ---> éka pancasad
52. ---> sèkêt loro ---> dwi pancasad
53. ---> sèkêt têlu ---> tri pancasad
54. ---> sèkêt papat ---> catur pancasad
55. ---> sèkêt lima ---> panca pancasad
..... lst



                       ---- w ----


60. ---> sêwidak ---> sadti
61. ---> sêwidak siji ---> éka sadti
62. ---> sêwidak loro ---> dwi sadti
63. ---> sêwidak têlu ---> tri sadti
64. ---> sêwidak papat ---> catur sadti
65. ---> sêwidak lima ---> panca sadti
.... lst

Katrangan :

--- sadti ---> sasti
--- ékasadti ---> ékasasti

               ---- w ----



70. ---> pitung puluh ---> saptati
71. ---> pitung puluh siji ---> éka saptati
72. ---> pitung puluh loro ---> 
              dwi saptati
73. ---> pitung puluh têlu ---> tri saptati
74. ---> pitung puluh papat ---> 
              catur saptati
75. ---> pitung puluh lima ---> 
              panca saptati
--- lst.

Katrangan :

--- saptati ---> sapti
--- ékasaptati ---> ékasapti


                    ---- w ----



80. ---> wolung puluh ---> asiti
81. ---> wolung puluh siji ---> éka asiti
82. ---> wolung puluh loro ---> dwi asiti
83. ---> wolung puluh têlu ---> tri asiti
84. ---> wolung puluh papat ---> catur 
              asiti
85. ---> wolung pulub lima ---> panca asiti
---lst.


                  ---- w ----



90. ---> sangang puluh ---> nawati
91. ---> sangang puluh siji ---> éka nawati
92. ---> sangang puluh loro ---> dwi 
              nawati
93. ---> sangang puluh têlu ---> tri nawati
94. ---> sangang puluh papat ---> 
               catur nawati
95. ---> sangang puluh lima ---> panca   
              nawati
--- lst.



                    ---- w ----


Atusan = Satasara :

100. ---> satus --->  sata
101. ---> satus siji ---> éka sata
110. ---> satus sêpuluh ---> dasa sata
125. ---> panca wisati sata
156. ---> sad pancasad sata
199. ---> satus sangang puluh sanga ---> 
                 nawa nawati sata
--- lst



                       ---- w ----


200. ---> rong atus ---> dwisata
201. ---> rong atus siji ---> éka dwisata
210. ---> rong atus sêpuluh ---> dasa 
                dwisata
219. ---> rong atus songolas ---> 
                 nawa wisati dwisata
250. ---> rong atus seket ---> panca sad 
                dwisata
298. ---> rong atus sangang puluh wolu
                 ---> hastha nawati dwisata
--- lst.


                 --- w ---



300. ---> têlung atus ---> trisata
308. ---> têlung atus wolu ---> hastha 
                trisata
315. ---> têlung atus limolas ---> panca 
                dasa trisata
370. ---> têlung atus pitungpuluh saptati 
                trisata
389. ---> têlung atus wolungpuluh sanga
         ---> nawa asiti trisata
---- lst

                       ---- w ---



400. ---> patang atus ---> catursata
409. ---> patang atus sanga ---> nawa 
                catursata
418. ---> patang atus wolulas --->   
                hastha dasa catursata
429. ---> patang atus sangalikur
         ---> nawa wisati catursata
460. ---> patang atus sewidak ---> sadti 
                catursata
499. ---> patang atus sangang puluh 
                sanga ---> nawa nawati 
                catur sata
--- lst.

                          ---- w ----




500. ---> limang atus ---> pancasata
511. ---> limang atus sêwêlas
         ---> éka dasa panca sata
520. ---> limang atus rongpuluh
         ---> wisati pancasata
548. ---> limang atus patang puluh wolu
         ---> hastha cadwaringsad panca sata
589. ---> limang atus wolung puluh sanga 
         ---> nawa asiti panca sata
---- lst.

                       ---- w ----



600. ---> ênêm atus ---> sadsata
608. ---> ênêm atus wolu ---> hastha 
                 sad sata
627. --- > ênêm atus pitulikur
         ---> sapta wisati sad sata
666. ---> ênêm atus sêwidak ênêm
         ---> sad sasti sad sata
679. ---> ênêm atus pitung puluh sanga
         ---> nawa sasti sad sata
--- lst.

                      ---- w ----



700. ---> pitung atus ---> sapta sata
707. ---> pitung atus pitu ---> sapta 
                sapta sata
777. ---> pitung atus pitungpuluh pitu
         ---> sapta saptati sapta sara
788. ---> pitung atus wolung puluh wolu
         ---> hastha asiti sapta sata
--- lst.

                       ---- w ----



800. ---> wolung atus ---> hastha sata
822. ---> wolung atus rolikur
         ---> dwi wisati hastha sata
866. ---> wolung atus sêwidak ênêm ---> 
                 sadsad sasti hastha sata
899. --- > wolung atus sangang puluh 
                  sanga ---> nawa nawati 
                  hastha sata
--- lst.

                          ---- w ----



900. ---> sangang atus ---> nawasata
914. ---> sangang atus patbêlas
         ---> catur dasa nawa sata
985. ---> sangang atus wolung puluh lima
         ---> panca asiti nawa sata
993. ---> tri nawati nawa sata
--- lst.

                          ---- w ----


 Ewon = hasrasara :


1.000. ---> sèwu ---> sahasra 
                   ( sahasrani )
1.005. ---> sèwu lima ---> panca saharsa
1.093. ---> sèwu sangang puluh telu 
            ---> tri nawati saharsa
1.740. ---> catwaringsad saptasata 
                    saharsa
1.999. ---> sèwu sangang atus 
                    sangang puluh sanga
            ---> nawa nawati nawa sata 
                    saharsa
--- lst.

Katrangan :

Saharsa = harsa = sahasrani = hasrani

                        ---- w ----


2.000. ---> rong èwu ---> dwi saharsa
2.005. ---> rong èwu lima ---> panca 
                    saharsa
2.013. ---> rong èwu têlulas ---> tri dasa 
                    dwi saharsa
2.122. ---> rong èwu satus rolikur 
            ---> dwi wisati éka sata dwi 
                    saharsa
2.999. ---> rong èwu sangang atus 
                    sangang puluh sanga ---> 
                     nawa nawati nawa sata 
                     dwi saharsa
--- lst.

                         ---- w ----


3.000. ---> têlung èwu ---> tri saharsa
3.001. ---> têlung èwu siji ---> éka 
                    tri saharsa
3.042. ---> têlung èwu patang puluh loro 
            ---> dwi cadwaringsad tri saharsa
3.888. ---> têlung èwu wolung atus 
                   wolung puluh wolu 
            ---> hastha asiti hastha sata tri 
                   saharsa
--- lst.

                         ---- w ----


4.000. ---> patang èwu 
            ---> catur saharsa
4.005. ---> patang èwu lima 
            ---> panca 
                    catur saharsa
4.029. ---> patang èwu sangalikur 
             ---> nawa wisati catur saharsa
4.333. ---> patang èwu têlung atus têlu
            ---> tri trisisad tri sata catur 
                    saharsa
--- lst.

                       ---- w ----


5.000. ---> limang èwu 
           .---> panca saharsa
5.006. ---> limang èwu ênêm 
            ---> éka panca saharsa
5.011. ---> limang èwu sêwêlas
            ---> éka dasa panca saharsa
5.l23. ---> limang èwu satus têlulikur
           ---> tri wisati éka sata panca 
                   saharsa
--- lst.

                         ---- w ----



6.000. ---> ênêm èwu 
            ---> sadsaharsa
6.006. ---> ênêm èwu ênêm
            ---> sad sadsaharsa
6.010. ---> ênêm èwu sêpuluh
            ---> dasa cadwaringsad
6.543. ---> ênêm èwu limang atus
                    patang puluh têlu 
            ---> tri cadwaringsad panca sata 
                    sadsaharsa

                        ---- w ----




7.000. ---> pitung èwu.
         ...---> sapta saharsa 
                  ( sapta sahasrani )
7.002. ---> pitung èwu loro ---> dwi sapta 
                    sahasrani
7.011. ---> pitung èwu sawelas
            ---> éka dasa sapta sahasrani
7.932. ---> pitung èwu sangang atus 
                   têlung puluh loro 
            ---> dwi trinisad nawa sata sapta 
                    sahasrani.
--- lst.

                       ---- w ----



8.000. ---> wolung èwu ---> astha 
                    sahasrani
8.009. ---> wolung èwu sanga ---> nawa 
                    astha sahasrani
8.031. ---> wolung èwu têlung puluh siji
             ---> éka trinisad hastha sahasrani
8.123. ---> wolung èwu satus têlulikur
            ---> tri wisati sata astha sahasrani
--- lst.

                            ---- w ----


9.000. ---> sangang èwu 
            ---> nawa sahasrani
9.009. ---> sangang èwu sanga
            ---> nawa nawa dahasrani
9.032. ---> sangang èwu têlu likur
            ---> tri wisati nawa sahasrani
9.123. ---> sangang èwu satus têlulikur
            ---> tri wisati éka sata nawa 
                    sahasrani.
--- lst.

                        ---- w ----


10.000. ---> sepuluh èwu ---> dasa harsa, 
                      lêksa
20.000. ---> rong puluh èwu ---> wisati 
                      harsa
30.000. ---> telung puluh èwu ---> trinisat 
                      harsa
40.000. ---> patang puluh èwu ---> 
                      cadwaringsad harsa
50.000. ---> sèkêt èwu ---> pancasad 
                      sahasrani
60.000. ---> sêwidak èwu ---> sasti 
                      sahasrani
70.000. ---> pitung puluh èwu
              ---> saptati sahasrani
80.000. ---> wolung puluh èwu ---> asiti 
                      sahasrani
90.000. ---> sangang puluh èwu 
               ---> nawati sahasrani
--- lst.

                         ---- w ----


100.000. ---> satus èwu ---> sata 
                        sahasrani, kethi
200.000. ---> rong atus èwu ---> dwi sata 
                         sahasrani
300.000. ---> telung atus èwu ---> tri sata 
                         sahasrani
400.000. ---> patang atus èwu ---> catur 
                        sata sahasrani
500.000. ---> limang atus èwu ---> panca 
                        sata sahasrani
600.000. ---> enem atus èwu 
                 ---> sad sata sahasrani
700.000. ---> pitung atus èwu ---> sapta 
                        sata sahasrani
800.000. ---> wolung atus èwu
                 ---> hastha sata sahasrani
900.000. ---> sangang atus èwu 
                 ---> nawa sata sahasrani
--- lst.

                          ---- w ----



1.000.000. ---> sayuta 
                    ---> niyuta
2.000.000. ---> rong yuta 
                    ---> dwi niyuta
3.000.000. ---> têlung yuta 
                    ---> tri niyuta
4.000.000. ---> patang yuta
                    ---> panca niyuta
5.000.000. ---> limang yuta 
                    ---> panca niyuta
6.000.000. ---> ênêm yuta 
                    ---> sad niyuta
7.000.000. ---> pitung yuta 
                    ---> sapta niyuta
8.000.000. ---> wolung yuta
                    ---> hastha niyuta
9.000.000. ---> sangang yuta
                   --->  nawa niyuta
--- lst.

                      ---- w ----



10.000.000. ---> sêpuluh yuta
                       ---> kroré
20.000.000. ---> rong puluh yuta
                      ---> wisati kroré
30.000.000. ---> telung puluh yuta
                      ---> trinisad kroré
40.000.000. ---> patang puluh yuta
                      ---> cadwaringsad kroré
50.000.000. ---> sèkêt yuta 
                       ---> pancasad kroré
60.000.000. ---> sêwidak yuta
                       ---> sadti kroré
70.000.000. ---> pitung puluh yuta 
                      ---> saptati kroré
80.000.000. ---> wolung puluh yuta
                      ---> asiti kroré
90.000.000. ---> sangang puluh yuta 
                      ---> nawati kroré

                    ---- w ----




100.000.000. ---> satus yuta
                         ---> arbuda
200.000.000. ---> rongatus yuta 
                         ---> dwi sata arbuda
300.000.000. ---> têlung atus yuta
                         ---> tri sata arbuda
400.000.000. ---> patang atus yuta
                        ---> catur sata arbuda
500.000.000. ---> limang atus yuta 
                        ---> panca sata arbuda
600.000.000. ---> ênêm atus yuta
                         ---> sad sata arbuda
700.000.000. ---> pitung atus yuta 
                         ---> sapta sata arbuda
800.000.000. ---> wolung atus yuta
                         ---> hastha sata arbuda
900.000.000. ---> sangang atus yuta
                         ---> nawa sata arbuda

                         ---- w ----



1.000.000.000. ---> sèwu yuta 
                            ---> padma
2.000.000.000. ---> rong èwu yuta
                            ---> dwi harsa padma
3.000.000.000. ---> têlung èwu yuta 
                            ---> tri saharsa padma
4.000.000.000. ---> patang èwu yuta 
                            ---> catur saharsa padma
5.000.000.000. ---> limang èwu yuta
                            ---> panca saharsa padma
6.000.000.000. ---> ênêm èwu yuta
                            ---> sad saharsa padma
7.000.000.000. ---> pitung èwu yuta 
                            ---> sapta saharsa padma
8.000.000.000. ---> wolung èwu yuta
                            ---> hastha saharsa   
                                   padma
9.000.000.000. ---> sangang èwu yuta
                            ---> nawa saharsa padma

Katrangan :
--- Saharsa = sahasrani

                     ---- w ----



10.000.000.000. ---> sepuluh èwu yuta
                              ---> kharwa
20.000.000.000. ---> wisati hasra kharwa

30.000.000.000. ---> trinisad sahasrani 
                                      kharwa
40.000.000.000. ---> cadwaringsad 
                                      sahasrani kharwa
50.000.000.000. ---> pancasad sahasrani 
                                      kharwa
60.000.000.000. ---> sasti sahasrani 
                                      kharwa
70.000.000.000. ---> sapti sahasrani 
                                      kharwa
80.000.000.000. ---> asiti sahasrani 
                                      kharwa
90.000.000.000. ---> nawati sahasrani 
                                      kharwa

Katrangan :
--- Sadti = sasti

                   ---- w ----



100.000.000.000. ---> satus èwu yuta
                                ---> akshita
200.000.000.000. ---> dwi sata sahasrani 
                                        akshita
300.000.000.000. ---> tri sata sahasrani 
                                        akshita
400.000.000.000. ---> catur sata 
                                        sahasrani akshita
500.000.000.000. ---> panca sata 
                                        sahasrani akshita
--- lst.

                         ---- w ----



1.000.000.000.000. ---> sayuta yuta
                                    ---> maha apadma

10.000.000.000.000. ---> shan.ku

100.000.000.000.000 ---> jaladi

1.000.000.000.000.000. ---> antya

10.000.000.000.000.000. ---> madhya

100.000.000.000.000.000. ---> paraardha


                  ---- wjg ---



      2.    Sêbutané Dina :

--- Ahad          =   Dité, Radité
--- Sênèn        =  Soma
--- Sêlasa       =  Anggara
--- Rêbo          =  Buda
--- Kemis        =  Rêspati, Wrêspati
--- Jêmuwah  =  Sukra
--- Sêtu           =  Tumpak


      3. Sêbutané Pasaran :

--- Lêgi        =  Manis
--- Pahing   =  Jênar, Abritan
--- Pon        =  Palguna, Kuningan
--- Wagé     =  Cêmêngan
--- Kliwon   =  Kasih


     4. Sêbutané Warna :

--- Abang     =  Rêkta
--- Irêng       =  Krêsna, Langking
--- Ijo            =  Wilis
--- Kuning    =  Jenar, Pita
--- Biru         =  Bintulu, Maya, Nila
--- Putih       =  Séta, Pingul


      5. Sêbutané Rasa :

--- Lêgi         =  Manis
--- Kêcut      =  Amia
--- Pait         =  Tikta
--- Asin        =  Lawana
--- Pêdhês   =  Kathuka



        6.  Sêbutané Kéblat :

--- Wétan           =  Purwa
--- Kidul Wétan =  Agnéya, Kagnéya
--- Kidul             =  Daksina
--- Kidul kulon  =  Nairiti
--- Kulon            =  Pracima
--- Lor Kulon     =  Bayabya, Byabya
--- Lor Wétan    =  Narasunya, Amisani
--- Lor                =  Utara



                  --- wjg ---


---->  ana candhaké VII. 
          BAB : KLÈRUNÉ NULIS TÊMBUNG 
          BASA JAWA MLIGI AKSARA  
          SWARA.





 

Sunday, January 24, 2021

XIII. No. 3. TUNTUNAN SÊKAR MACAPAT (BAB: TÊMBANG DHANDHANGGULA, SINOM, DURMA)

 

 Tuntunan Sêkar Macapat 3 :


Bab : Isi Buku :



       Bab : Sêkar Dhandhanggula :



      Bab :  Sêkar Sinom :



        Bab :  Sêkar Durma :



                         --- wjg ---

------> ana candhaké : BAB XIV 
          Bab : BAWA GAWAN GÊNDHING
         JAWA